Woongebouw Pontsteiger

Opdrachtgever Bouwcombinatie Pontsteiger V.O.F.
Producten van Gyproc, Isover
Locatie Amsterdam
Oplevering April 2019
Type Droge afbouw
Segmenten Woningbouw
Bouwdeel Plafonds, Wanden
Type bouw Nieuwbouw

Uitdagingen van het project

UITDAGING 1: Werkvoorbereiding van 66 luxe koopvilla’s gesitueerd op een hoogte van 60 tot 90 meter:

De 66 zeer luxe koopwoningen bevinden zich in het bruggedeelte bovenop de twee torens van de 18e tot en met de 25e verdieping. Voor ons vormden deze unieke woningen qua werkvoorbereiding en afbouw de grootste uitdaging van dit project. Woningen met een vloeroppervlak van 140m2 tot ruim 400m2 groot en volledig ‘gevuld’ met Metal stud wanden en -plafonds.

Verdergaand in detail dienden zich een aantal bijzondere inbouwproducten aan die naadloos opgenomen moesten gaan worden in of op de Metal stud wanden en -plafonds:

-entreekozijnen met maatwerk aansluitdetails;
-undercover (onzichtbare) kozijnen, taatsdeuren en Bod’or schuifdeuren;
-de vele en verschillende luxe badkamers met nisjes en inbouwkranen;
-de vele achterhoutvoorzieningen (aanvulling op de Habito beplating);
-de grote afmetingen van het tegelwerk of natuursteen;
-de verschillende soorten ronde en rechthoekige inbouwspots in plafonds en wanden.

De specifieke maatvoering en de onderlinge aansluitingen van de diagonale en verticale stalen spanten met wanden en plafonds horen ook bij dit overzicht. Al deze aandachtspunten hebben afbouwdetails meegekregen die nergens standaard waren; het wiel werd op dit project bij wijze van spreken, diverse keren ‘opnieuw uitgevonden’.

De afbouw van de koopwoningen verliep in twee fases. In de eerste ‘ruwe’ afbouwfase zijn de woningscheidende wanden, de meterkastwanden en schachten op de ruwe bouwkundige vloeren gemonteerd. In de tweede ‘fijne’ afbouwfase hebben we de kamer scheidende wanden, de spantomkledingen en de plafonds aangebracht. Om alles nog ‘makkelijker’ te maken verliepen deze twee bouwfases in uitvoering niet aansluitend op elkaar, maar juist overlappend in elkaar over. Deze fasering in planning zorgde voor een aangepaste werkvoorbereiding en aanvoer van materialen. En juist een groot deel van die logistieke bewegingen vormden meteen de volgende uitdaging die we tijdens onze presentatie voorafgaand aan de gunning, hadden benoemd in ons Werk- en Kwaliteitsplan.

Een onderdeel daarvan was dat er vóór de oplevering van de huurwoningen, in de laagbouw en torens tot en met de 17e verdieping, géén bouwkranen en/of -liften meer opgesteld mochten staan. Alle materialen voor de 18e tot en met de 25e verdieping van de brug dienden voor die oplevering aangevoerd te zijn. Hiervoor kregen we 10 weken de tijd. Niet minder dan 24.000 gipskartonplaten, 17 opleggers met Metal studprofielen, 34.000m2 Saint-Gobain Isover glaswolisolatie en overige materialen werden aangevoerd en verticaal getransporteerd met de torenkranen door tijdelijke vloer sparingen. Zodra het transport was uitgevoerd werden de gaten direct dichtgestort als gevolg van de planning. De term just-in-time was hier echt van toepassing; bijsturen in materiaalaanvoer werd daardoor (bijna) onmogelijk gemaakt.

In wekelijks overleg op de bouwplaats, met het ‘BIM model’ erbij, werden de unieke koopwoningen doorgenomen. Aansluitdetails werden in het model, per woning, gecheckt en clashes werden vervolgens geëlimineerd. Daardoor werden stagnatie in de montage en faalkosten op de werkvloer zoveel als mogelijk, voorkomen. Schuurmans Afbouwsystemen BV heeft ook meegedacht over afwerkdetails van houten afwerkvloeren en tegels in badkamers. Met name de stabiliteit van wanden waar enorme afmetingen tegels en/of natuursteen op verwerkt zijn. Regelgeving vanuit het bouwbesluit, het (bouw)technisch advies voor het werk en de praktische invulling van de woningen, werden ook vooraf en gezamenlijk beoordeeld en getoetst. Daarbij kwam het door ons vooraf opgestelde Werk- en Kwaliteitsplan ook weer terug op tafel!

De ingekleurde en gecodeerde definitieve uitvoeringsplattegronden werden door ons op ‘Docstream’ geplaatst. Dit medium was voor alle betrokken partijen in de afbouwfase bereikbaar waardoor inzichtelijk werd welke uitgangspunten en maatvoering gehanteerd werden. Op ons verzoek heeft Saint-Gobain Gyproc, aanvullend op ons eigen detailboek, nog twee maatwerk wandenboeken met aansluitdetails gemaakt.

Onze montageploegen werden voorzien van de definitieve ingekleurde en gecodeerde plattegronden, doorsneden en wanduitslagen van het sanitair met daarop het achterhout, de elektravoorzieningen en tekeningen met inbouwspots en elektrapunten. Voorgaande werd aangevuld met 3D-afbeeldingen met daarop maatvoering overgenomen vanuit het BIM model. Dit samengevoegd vormde een compleet woningdossier.

UITDAGING 2: Technische invulling woning- en kamer scheidende wanden:

De Metal stud woning scheidende wanden in combinatie met een bijna vrije invulling van de vele wandcontactdozen (tot wel vijf op een rij), het voldoen aan een inbraak werende prestatie (WK) 2, een brandwerendheid van 60 minuten, de hoge geëiste geluidsprestaties, een zeer hoge stootvastheid en het vrij ophangen van interieurartikelen vroegen vervolgens om een slimme en complete opbouw en samenstelling.

Met lef en de bereidheid om van de gebaande paden af te wijken, hebben we een alternatief voorgelegd voor de omschreven GF 255/ 2.100-100.2.AA woning scheidende wand met als onderplaat een 12mm multiplex en een stalen plaat in het skelet. We hebben hiervoor de innovatieve GF 255 HT/ 2.100-100.2.AA wand geadviseerd. Een wandsamenstelling die toen nog helemaal niet bekend was in de markt maar die wij, samen met Saint-Gobain Gyproc , van de nodige documentatie, onderbouwing en bewijslast hebben voorzien voor deze toepassing.

Hiervoor was nodig:
- het RC2 inbraakwerendheid certificaat van de Habito wanden;
- schriftelijke onderbouwing vanuit Saint-Gobain Gyproc betreffende trek- en afschuifkrachten;
- Saint-Gobain Gyproc informatieblad betreffende de Habito wandsystemen;
- schriftelijke onderbouwing van Saint-Gobain Gyproc betreffende de toepassing van wandcontactdozen.

Aanvullend:
De deelplattegrond van de 22e verdieping laat de hoeveelheid wandcontactdozen in een woning scheidende wand zien. Om de geluids- en brandprestaties alsmede inbraakwerendheid te borgen hebben we op advies van Saint-Gobain Gyproc een frame met een dubbele Habito plaat in het skelet gemonteerd. Een maatwerkoplossing, inmiddels nu de standaard, die voor deze toepassing is uitgewerkt.

Materiaalkeuze i.c.m. vocht:
Als gevolg van de klimatologische omstandigheden in de periode van de afbouwwerkzaamheden hadden we als bouwpartner en Gyproc Professional de toepassing van multiplex als onder beplating afgeraden. Dit advies werd verder versterkt door toepassing van de gewenste groep A wandafwerking; de hoogst haalbare wandafwerking waarbij aan de voorkant alle mogelijke risico’s uitgesloten dienden te worden. De multiplex vervangen voor Habito bleek effectief te zijn.

Overtuiging en bewijslast:
Naast onze opdrachtgever hebben we tevens de eindgebruikers moeten overtuigen van de meerwaarde van Habito-beplating. In de modelwoning op de bouwplaats hebben we daarom een woning scheidende wand gemonteerd, deze voorzien van een dubbele Habito plaat en daaraan de ‘Schuurmans-Habito-stoel’ zichtbaar met vier schroeven opgehangen.

Onder andere deze praktijktest door één of meerdere personen op de stoel te laten plaatsnemen, heeft er toe geleid dat zowel opdrachtgever als toekomstige bewoners er van overtuigd waren dat het woning scheidend wandalternatief doorgang kon vinden. De opdrachtgever heeft vervolgens aan de eindgebruikers een erratum verstuurd waarin werd omschreven dat de voorgeschreven woning scheidende wanden werden omgezet naar dubbel beplate Habito woning scheidende wanden.

Voorgaande heeft zelfs geleid tot een verdere toepassing van de Habito beplating; de kamer scheidende wanden werden ook omgezet naar een 75mm skelet met Isover glaswolisolatie en aan iedere zijde een dubbele Habito-beplating of juist de ECO uitvoering.

UITDAGING 3: Maatvoering en montage van akoestisch ontkoppelde gipskartonplaatbekleding van constructieve stalen spantbenen:

Vanuit constructief oogpunt gezien staan er vele stalen spanten in het gebouw, zowel verticaal als diagonaal, van de 18e tot en met de 25e verdieping. De toepassing daarvan geeft aan de gevels van het gebouw een speels accent en wordt het over het algemeen rechte lijnenspel, doorbroken.

Omdat deze enorme HEA profielstalen spanten vloer- en wandvelden doorbreken zijn ze volledig ontkoppeld door de afwerkvloeren en schuimbeton in horizontale doorsnede.
Ten behoeve van de lucht- en contactgeluid isolatie, alsmede voor het beperken van resonantie, hebben we de directe aansluitingen rond deze spanten ontkoppeld. De spanten zijn eerst uitgevuld met 25 mm dikke GlasRoc stroken welke op de spanten zijn geschoten. Daarna hebben we gezorgd voor de complexe maatvoering welke vooraf ging aan het plaatsen en uitlijnen van de Metal stud profielen in verticale, horizontale en diagonale richting. In diverse woningen staan de diagonale spanten, als een kaartenhuis, aaneengeschakeld en zijn als zodanig in één strakke lijn ‘ingepakt’.

Alle spanten zijn, om maatvast en stabiel te kunnen blijven tot wel 5 meter lang , op de hoeken voorzien van 2 mm dikke verzwaarde C-profielen.
Daartussen zijn met standaard profielen de vakken ingevuld. Ten behoeve van volledige akoestische ontkoppeling zijn, bij het steunen op de staalconstructie, Nevima Metaalregels gebruikt.
De bekleding van de spanten welke strak langs de vliesgevels staan zijn voorzien van wit gegronde MDF 18 mm blind bevestigd met daarachter terug liggend 18 mm dik multiplex. Vervolgens is, overgaand met een stucstopprofiel, de gipskartonbeplating aangesloten op het MDF en op deze wijze driezijdig rond de spanten verwerkt. Let daarbij vooral op de strakke aansluitingen in de situatie waar diagonaal samenkomt met verticaal!
Een bijkomend detail zijn de koofconstructies. Deze zijn door ons langs de gevel en tussen de spanten gemonteerd en sluiten naadloos aan op de spanten en de vliesgevel. Dit lijnenspel zorgt hierdoor, ondanks de constructieve functie, voor een passende en unieke integratie binnen het interieur van de woning!

Uitdaging:
- ontbrekende maatvoering op plattegronden;
- 10cm montageruimte langs de vliesgevel;
- koofconstructies langs de gevel tussen de diagonale spanten;
- trilling- en resonantievrij diagonaal overspannen tot 5 meter lang;
- om timmering en ontkoppeling schetsplaten en kleine opstanden in staalconstructie;
- strakke zichtlijnen door de woning heen behouden;
- spanten integreren in de woning;
- spanten verticaal en diagonaal lopen door in woning scheidende wand- en vloerconstructies;
- zichtwerk, alles in één lijn, hoge mate van afwerking (groep A).

Aanpak:
- Nevima metaalregels voor ontkoppeld afsteunen;
- GlasRoc stroken uitvulling en gebruiken als klamp op de stalen spanten;
- MDF platen blind monteren, ter plaatse van de vliesgevels;
- Metal stud frame met per hoek een verzwaarde C-profiel van 75mm, dik 2 mm;
- monteurs betrekken bij het bedenken en uitvoeren van een werkplan;
- afbeeldingen vanuit het BIM model in 3-D verstrekken aanvullend op summiere maatvoering;
- maatvoering door aparte ploeg en vooruitlopend op maatvoering en montage van kamer scheidende wanden;
- eerst alle referentie- en maatvoering punten doorzetten voordat de maatvoering definitief afgetekend wordt;
- daarna (pas) starten met de montage per woning;
- stucprofielen op maat vooraf aanbrengen en gebruiken op alle hoeken;
- groep A (!) afwerken.

Volledige beschrijving van het project 

In dit deel van de presentatie en toelichting van een zeer uniek project waarin wij als afbouwpartner hebben op mogen trekken is er (bijna) geen afbouw gerelateerd vraagstuk dat niet aan de orde geweest.

In de Jury-pitch alsmede de Jury-overtuiging hebben we het project en de realisatie daarvan beschreven; de toedracht, de selectie, het vertrouwen in ons en de gunning aan ons als professionele afbouwpartner, zijn redenen die ons er toe hebben aangezet om een (top)prestatie te kunnen leveren.
Een prestatie die uitsluitend mogelijk is wanneer je, als team, wordt getriggerd en gestimuleerd en zo af en toe op gepaste wijze op je plaats wordt gezet. Overigens om nog sterker aan de volgende schakel in het proces te beginnen zonder daarbij kwaliteit, kwantiteit, samenwerking en vakmanschap uit het oog te verliezen.

De door ons als uitdaging genoemde onderwerpen zijn beschreven zonder dat daarbij sprake is van enig overdrijven; het is beschreven zoals het werkelijk is geworden, het is bedacht zoals het er staat en het is uitgevoerd zoals ook uit het beeldmateriaal blijkt. Niets in de aansturing van dit project hebben we over het hoofd gezien, niets is voor niets zo uitgevoerd en bijna niets had achteraf beter gekund!

De samenwerking met Dura Vermeer en De Nijs kan alleen maar als zeer prettig en bovenal professioneel worden omschreven. Gezamenlijk, met een aantal geselecteerde partners, kijken we terug op een fijne maar intensieve periode. Daarin zijn we ons zelf spreekwoordelijk vaak tegen gekomen en hebben ons zelf vervolgens ook weer herpakt. Het belangrijkste is echter dat wij ontzettend veel geleerd hebben van het bouwproces van Pontsteiger. Daardoor kunnen we vergelijkbare uitdagingen, bij toekomstige projecten van deze omvang, met vertrouwen tegemoet zien.

Overtuig de jury 

Pontsteiger was in 2007 het winnende ontwerp uit een meervoudige architectenopdracht. Vanaf 2009 volgde een jarenlange onderbreking in de verdere ontwikkeling van het project, als gevolg van de crisis. Vervolgens is het project in 2014 voor nieuwe opdrachtgevers, met een aangepast programma en met een andere constructie- en bouwmethodiek, door een geïntegreerd bouwteam ontworpen.

Er is al veel over dit project gepubliceerd. Het project bestaat uit twee lagen parkeerkelder, een horeca laag, 252 huurappartementen en 66  verschillende koopappartementen. Maar zelfs deze indrukwekkende omvang in combinatie met het beeldbepalende uiterlijk en letterlijk staand in het IJ, is nog niet voldoende reden om dit project, tot winnaar van de Gyproc Trophy 2019 uit te roepen. Daarvoor is nog meer nodig volgens ons.

Schuurmans Afbouwsystemen BV heeft niet alleen de volledige verantwoordelijkheid voor de droge binnen afbouw gekregen, maar deze ook genomen, na een uitvoerige selectie van mogelijke afbouwpartijen door de Bouwcombinatie Dura Vermeer- De Nijs. Meerdere (afbouw)partijen hebben vooraf een presentatie gegeven waarin een plan van aanpak aan de Bouwcombinatie werd getoond. De uitkomst daarvan was duidelijk en er kan immers maar één partij de gunning krijgen…

Met die doelstelling hadden we zelf een bijna 30 pagina’s tellend Werk- en Kwaliteitsplan geschreven. Dit alles om vooral aan de voorkant onze visie en aanpak van dit project duidelijk over te brengen, en kwaliteitsborging aantoonbaar te maken. Om dit tijdens de uitvoering te onderstrepen hebben we Saint-Gobain Gyproc gevraagd om iedere zes tot acht weken een projectbezoek te plannen, en daarvan iedere keer een onafhankelijke rapportage op te stellen. Deze rapportage werd één-op-één gedeeld met de bouwdirectie.

Vanaf het allereerste contact tot en met de oplevering is er volledige samenwerking geweest tussen de betrokken partners en zijn wij in staat gebleken om de zeer hoogwaardige afbouw te managen. Logistiek, detailleringen, optimalisaties, materiaalgebruik, budgetafwegingen en de toepassing van een groot aantal Saint-Gobain Gyproc producten zijn allemaal elementen die tijdens werkvoorbereiding en in de uitvoeringsfase de revue zijn gepasseerd. Daarbij hadden wij de doelstelling om de uitvraag van de opdrachtgever, alsmede het wooncomfort van de eindgebruikers, tot in het kleinste detail te kunnen beantwoorden. De door ons geadviseerde en uiteindelijk verwerkte hoeveelheid van ruim 43.000 m2 Habito-beplating was hiervoor nog op geen enkel project toegepast en kan daarom met recht een noviteit worden genoemd.

Nadat we dieper in de techniek waren gedoken viel het op dat de hoofdconstructie bestaande uit staal, prefab- en gietbeton, goed samen te ‘smeden’ zou zijn met gipskartonplaatwanden en -plafonds. Weliswaar in veel mogelijke vormen en samenstellingen. Daarbij rekening houdend met de zware eisen welke werden gesteld. Detailleringen, met betrekking tot brand, stabiliteit, contact- en luchtgeluid en/of geleiding, lopen vervolgens als een rode draad door de in totaal 24 verdiepingen heen. In de gevallen waar dit tot clashes zou kunnen leiden is dat vooraf, volledig in BIM onderkent, benoemd en in het model ondervangen. Ontkoppeling alsmede omkleding van de indrukwekkende stalen stabiliteitsspanten welke dwars door een aantal verdiepingen van de appartementen lopen, zijn uiteindelijk in zijn geheel onderdeel geworden van de woninginrichting.

De Just-in-time leveringen van materialen vond grotendeels plaats na werktijd. Het strak geplande verticale transport heeft er toe geleid dat het afbouwproces vervolgens volledig ongestoord kon worden gecontinueerd en de ogenschijnlijk zeer optimistische planning is gerealiseerd.

Zoals hierboven reeds vernoemd had het Bouw Informatie Model (BIM) zijn volledige intrede gemaakt op dit project en is het voor Schuurmans Afbouwsystemen BV een leerzame stap in de nieuwe realiteit betreft bouwen en samenwerken geworden;  wij zijn er als organisatie nóg volwassener door geworden en heeft het ons verder gebracht om deze digitalisering in- en extern verder vorm te geven.

De keuze van ons om wekelijks, één of twee dagen, een vaste BIM projectcoördinator volledig uitgerust met hard- en software op locatie werkzaam te laten zijn heeft haar vruchten afgeworpen. Open eindjes werden daardoor in een vroeg stadium onderkent en gezamenlijk met de bouwcombinatie opgelost. Verderop in deze presentatie gaan we gedetailleerd in op de uitdagingen waarmee we als Gyproc Professional, op dit project werden geconfronteerd en vervolgens oplossingsgericht hebben aangepakt. Juist die combinatie; het samenwerken, het (voor)denken in oplossingen en kansen, maximaal gebruik maken van onze ervaring en capaciteiten, het toepassen van kwalitatief goede materialen en met lef van de gebaande paden af te wijken hebben er toe geleid dat wij met gepaste trots het project Pontsteiger, dat zoveel inhoud en karakter heeft, als winnaar in de categorie woningbouw willen voordragen!