De uitvinding en evolutie van de gipsplaat
Het is vrijwel het meest gebruikte en bekendste materiaal als het gaat om nieuwbouw en renovatie: de gipsplaat. Ideaal voor een eenvoudige, snelle en nette afwerking van wanden en plafonds. Maar wat is een gipsplaat nou eigenlijk? En hoe zijn gipsplaten ontstaan? Meer daarover in dit artikel.
Wat zijn gipsplaten?
Een gipsplaat is, zoals de naam al doet vermoeden, simpel gezegd een plaat op basis van gips. De meest gebruikte variant is de gipskartonplaat, een plaat met een kern van gips en aan beide zijden een laagje karton. Het karton zit als het ware op het gips geplakt, doordat het gips zich tijdens het uitharden van het materiaal aan het karton gaat hechten. Zo ontstaat een stevige plaat die voor diverse doeleinden te gebruiken is.
De ontwikkeling van de gipsplaat
De eerste gipsplaat werd in 1890 uitgevonden door een ingenieur uit New York: Augustin Sackett. In die tijd werden huizen in de Verenigde Staten nog hoofdzakelijk gebouwd uit hout met gebitumineerd karton voor de luchtdichtheid. Dit maakte woningen erg brandbaar. Om dat probleem op te lossen bedacht Augustin Sackett in 1890 dat hij gips uit Parijs (dat in die tijd bekend stond als onbrandbaar) tussen twee vellen viltpapier kon gieten. Daarvoor maakte hij gebruik van een houten rad met een diameter van maar liefst zes meter. Voor deze uitvinding vroeg Sackett in mei 1890, met zijn bedrijf Sackett Wall Board Company, patent aan dat in mei 1894 werd toegekend. Zo werd de eerste gekartonneerde gipsplaat geboren.
Dertien jaar later, in 1907, richtte Stephen Kemmey het bedrijf Samson Plaster Board Company op. Waarmee hij patent aanvroeg voor de productie van gipsplaten op basis van gewoon papier, in plaats van viltpapier. In 1909 nam de Gypsum Company de fabrieken van beide bedrijven, Sackett Wall Board Company en Samson Plaster Board Company, over. Daarna volgde de overname van de Lockwood Paper Company en daarmee begon de firma zelf papier te fabriceren. Waarna ingenieur Clarence Utzman een manier ontdekte om ook de randen van de platen met papier te bedekken.
Aan de lopende band
In 1916 ontwikkelden John en Joseph Schumacher een methode om aan de lopende band lange platen te produceren, met papier om de wateropname te vertragen. Dit product was wat het dichtstbij komt bij wat we vandaag de dag nog kennen als de gipskartonplaat. De productie hiervan kwam echter pas echt van de grond na de Tweede Wereldoorlog. Een periode waarin de lage kostprijs en de brandwerendheid van gipskartonplaten grote voordelen bleken te zijn ten opzichte van materialen als hout en metaal. Door de aankoop van patenten kon de Engelse firma British Plasterboard in die tijd ook het product buiten de Verenigde Staten op de markt brengen. In Nederland bleken de gipsplaten een welkom alternatief voor het traditionele metselen met stenen en cement en later gebruik van blokken, gezien de lichtgewicht kwaliteiten en efficiënte verwerking van gipsplaten.
Als een van deze alternatieven ontwikkelde Gyproc het innovatieve HABITO® wandsysteem. HABITO® wanden behoren tot de meest robuuste en stootvaste wanden met een draagkracht van maar liefst 30 kg per schroef, waarbij pluggen niet nodig zijn. Daarnaast is HABITO® de meest duurzame oplossing, omdat het systeem de laagste milieubelasting van alle typen binnenwanden heeft. En in tegenstelling tot andere binnenwanden blijft HABITO® mooi op de lange termijn, doordat het systeem geen scheurvorming kent.
Evolutie van de gipsplaat
Vandaag de dag evolueert de gipsplaat nog steeds, waarbij nog elk jaar tal van patenten wordt aangevraagd. De ontwikkelingen daarin variëren volop: van platen versterkt met metaal of synthetische vezels tot platen met RFID-chips (Radio Frequency Identification), maar ook verbetering van de naden, hoekbescherming en bijvoorbeeld nieuwe manieren van bevestigen. Een van de innovatieve ontwikkelingen van Gyproc is ActiveWarmth , een systeem bestaande uit HABITO® gipsplaten met daarin onzichtbaar een ultradunne polymeermat verwerkt. Dit systeem functioneert als bewegingsgeoriënteerd verwarmingssysteem dat onder andere ruimtebesparende, comfort verhogende én energiebesparende resultaten oplevert.
Naast ActiveWarmth bevat het assortiment van Gyproc gipsplaten geschikt voor alle omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan (extra) stootvaste, brandwerende en vochtbestendige gipsplaten.
De diverse gipsplaten van Gyproc op een rij:
Gyproc Regips; 25% meer gerecycled gips dan de marktstandaard.
Introductiejaar: 2021
Gyproc FireBloc; de eerste gipskartonplaat voor alle brandwerende constructies.
Introductiejaar: 2022
ActiveWarmth; de plaat die jou verwarmt i.p.v. de ruimte.
Introductiejaar: 2019
HABITO®; de sterkste gipsplaat in zijn klasse en 30 kg per schroef zonder pluggen.
Introductiejaar: 2016
Gyproc dB; de meest geluidsisolerende gipsplaat om slanke wanden te bouwen met hoge geluidseisen.
Introductiejaar: 2014
DuraGyp; de glasvezelversterkte kern voor gebruiksintensieve ruimten.
Introductiejaar: 2011
Gyproc WR; de gipsplaat voor natte ruimten
Introductiejaar:
Gyproc RF; de brandwerende gipsplaat
Introductiejaar:
Productie door Gyproc
In 1920 werd de eerste gipsfabriek opgestart in Vajours, vlakbij Parijs. Sinds die tijd produceert Gyproc in deze fabriek al stukadoorsgipsen en gipsplaten en inmiddels heeft deze locatie zich ontwikkeld tot een van de grootste gipsfabrieken ter wereld. Een andere grote fabriekslocatie bevindt zich in Kallo, België. Waar ook de meeste gipskartonplaten voor de Nederlandse markt vandaan komen. De fabriek in Kallo telt ca. 230 medewerkers en produceert voornamelijk voor de Benelux, Frankrijk en Duitsland. Met dergelijke locaties is Gyproc inmiddels uitgegroeid tot de grootste gipsproducent ter wereld met fabrieken in heel Europa.
Voordelen van Gyproc gipsplaten
Gyproc gipsplaten bieden vandaag de dag veel voordelen:
- Duurzaam
- De gebruikte natuur- en rookgasontzwavelingsgipsen zijn de milieuvriendelijkste gipssoorten.
- De verwerking en het transport van gips vergt veel minder energie dan andere materialen zoals baksteen en beton.
- Bij de productie van Gyproc gipskartonplaten wordt enkel karton gebruikt dat voor 100% uit gerecycled papier bestaat.
- De installatie in Kallo, één van de productielocaties voor gipskartonplaten van Gyproc, wekt het grootste deel van de elektriciteitsbehoefte van de fabriek zelf op. Met deze nieuwe technologie behoort deze productielocatie tot een van de modernste en meest energie-efficiënte fabrieken in de sector.
- Diverse Gyproc gipskartonplaten bevatten gerecycled gipsmateriaal, zoals Gyproc Regips A, een gipskartonplaat met daarin 30% gerecycled gipsmateriaal. Maar liefst zes keer zoveel als de 5% waar de Nationale Milieu Database mee rekent als het gaat om gipsplaten.
- Lichtgewicht
- De lichte bouwsystemen van Gyproc zijn licht van gewicht, sterk, maatvast en flexibel bij gebruiksveranderingen. Dit levert minder lichamelijke belasting, geringere faalkosten, minder bouw- en sloopafval en een hogere bouwsnelheid op dan andere systemen. -
- Esthetische wanden en plafonds
- Gyproc gipsplaten (en gipspleisters ) zijn eenvoudig glad af te werken en geven een strak en wit eindresultaat.
Gyproc Helpdesk
Heeft u behoefte aan projectgericht advies of heeft u technische vragen? Onze Gyproc Helpdesk staat voor u klaar.